Lens fouten

We maken allemaal foutjes, helemaal niet erg. Zelf je lens zorgt er soms zelf voor dat het juist niet helemaal klopt. Wat dan? Nou geen nood daar hebben wij wel wat voor.

Via LR kun je een heleboel corrigeren in je foto maar sommige zaken ook niet. Daarom is het goed als je je bewust bent van bepaalde fouten die kunnen optreden tijdens het nemen van een foto en wat je er evt. vooraf al aan kan doen. Tevens kun je wellicht zo voorkomen dat je foto mislukt is omdat het achteraf niet gecorrigeerd kan worden. En wat kun je doen als het vooraf niet voorkomen kan worden. 

Lens Flare

Lens Flare kun je al zien voordat je de foto maakt. Het zijn die gekleurde ballen die je in de zoeker ziet en het komt door het licht dat een bepaalde manier naar binnen komt. Heb je de foto gemaakt dan zie je allemaal gekleurde bolletjes, vage waas of regenbogen. Soms best leuk in een foto maar meestal niet.

Lens Flare voorkomen

Zorg dat je op je lens de juiste zonnekap hebt. Elke lens heeft zijn eigen eigenschappen en daar hoort ook zijn eigen zonnekap bij.

Beweeg je camera iets van de lichtbron af, je verandert daardoor wel iets aan de compositie maar een kleine beweging kan er al voor zorgen dat je licht anders naar binnen valt en geen Lens Flare veroorzaakt.

Houdt je hand net boven of naast je lens om zo het licht tegen te houden.

Lens Flare corrigeren

Je kunt dit in de nabewerking eigenlijk niet corrigeren. Het contrast is minder en de kleuren zijn anders. Hele kleine vlekjes kun je nog weg klonen maar al snel zie je dat eraan geknutseld is. 

Lensvertekening

Licht dat je camera binnenkomt, komt van alle kanten en komt daardoor niet altijd in dezelfde tijd naar binnen en op dezelfde plek terecht op je sensor. Dit zorgt ervoor dat rechte lijnen gaan afwijken in rondingen. Het valt daarom ook het meeste op bij gebouwen. 

Lensvertekening voorkomen

Het is bijna niet te voorkomen. Je hebt wel een speciale lens: de tilt-shiftlens, maar deze is ontzettend duur. Doe je veel aan architectuurfotografie dan is dat een optie. Wat je wel kunt doen is ruim kaderen. Soms is de correcties zodanig dat het gebouw naar de randen van de foto trekt of erbuiten valt. 

Lensvertekening corrigeren

Ga in LR in het in de ontwikkelmodus naar lenscorrecties en klik op correcties profiel inschakelen. Je ziet dan ook bij lensprofiel welke lens je gebruikt hebt. Staat hij er niet dan kun je hem daar zoeken en toepassen. LR regelt de correctie. Is het een hele erge vervorming dan kun je bij handmatig zelf nog proberen de rest te corrigeren.

Vignettering

Vignettering zijn de donkere hoeken in de foto. Daar is het licht minder goed aangekomen dan in de rest van de foto. 

Vignettering voorkomen

Zoals gezegt komt het licht niet goed binnen en dat is gewoon niet altijd te voorkomen. Bijvoorbeeld door licht dat schuin de camera binnenkomt en de buis van je objectief raken. 

Een verkeerde zonnekap kan ook zorgen voor donkere randen op de foto. Je fotografeert eigenlijk de schaduw mee die de zonnekap creëert of in het ergste geval fotografeer je de zonnekap. Dit is lastig te corrigeren, zeker als er onderwerpen staan in de hoek. Een stuk lucht is nog wel te doen. Zorg dus altijd voor de juiste zonnekap, die speciaal voor die specifieke lens is gemaakt en zorg ervoor dat hij er goed opzit.

Vignettering corrigeren

In LR kun je de eerste optie: verkeerd binnenkomen van licht corrigeren. Ga in de ontwikkelmodus naarlenscorrecties en klik op correcties profiel inschakelen. LR zoekt de lens waarmee de foto gemaakt is en weet hoe hij dat de donkere hoeken moet corrigeren. Staat je lens er niet bij, dan kun je die zoeken onder het kopjelensprofiel.

Donkere hoeken die komen van je zonnekap kun je soms corrigeren door het klonen van de lucht. Staat er een onderwerp in de hoek dan wordt het lastig.

Diffractie

Moeilijk verhaal maar komt en in Jip en Janneke taal op neer dat wederom het licht niet goed binnenkomt en met name bij een kleine opening van je diafragma. De lichtbundels raken elkaar en daar waar ze elkaar raken ontstaat een onscherp beeld. 

Diffractie voorkomen

Je kunt dit voorkomen door je diafragma dus meer open te zetten (kleiner getal) zodat het licht meer ruimte heeft om binnen te komen. Het effect wanneer diffractie optreedt is per lens verschillend maar gebeurt vanaf ongeveer f/11. Het meest zichtbaar is het vanaf f/22.

Diffractie corrigeren

Achteraf kun je de foto proberen te verscherpen. Maar kijk er wel mee uit, ziet er vaak onnatuurlijk uit.

Chromatische Aberratie (CA)

Het witte licht wordt gebroken op de lens maar komt niet allemaal weer op dezelfde plek weer bij elkaar. Dit zorgt voor gekleurde groene of paarse randen langs je onderwerp. Meestal aan de buitenkant van je foto en je ziet het het beste als er veel contrast is.

Chromatische Aberratie voorkomen

Speciale lenzen kunnen dit voorkomen, zij hebben een speciale vorm of zijn van speciaal materiaal gemaakt maar het nadeel van deze lenzen is dat ze duur zijn.

Chromatische aberratie corrigeren

Kies bij profiel voor kleurafwijking verwijderen. LR zal nu de CA zo goed mogelijk weghalen. Mocht het niet goed genoeg zijn, dan kun je dit bij handmatig nog verder zelf aanpassen. 

Lensvertekening en Chromatische Aberratie automatisch laten corrigeren door LR

Moet je nu bij elke foto dit telkens handmatig corrigeren? 

Nee, je kunt LR ook zo instellen dat bij het inladen van de foto hij automatisch de lenscorrectie en chromatische aberratie toepast.

Ga naar het paneel links en klik op de + achter voorinstelling en kies voorinstelling maken. Er verschijnt een schermpje met allerlei suggesties die LR automatisch voor je wil doen. Klik bij lenscorrecties het vakje correcties lensprofiel aan (dus de lensvertekening) en kleurafwijking (de CA). Het ligt een beetje aan welke versie van LR je gebruikt wat voor suggesties er allemaal staan.

Let op: alles wat aangevinkt staat zal LR bij al je foto’s automatisch toepassen. Bedenk of je dit wilt of dat je dat liever zelf per foto wilt bekijken. 

Geef deze voorinstelling een naam en klik op maken. 

Wanneer je nu bij gebruiksvoorinstelling klikt op wat je net hebt aangemaakt en kiest voor Toepassen bij importeren, dan zal LR bij elke foto die je importeert automatisch de lenscorrecties toepassen. En alle andere suggesties die je hebt aangevinkt.