Het lezen van je belichtingshistogram

Je kunt op je camera naast de algemene informatie over de foto ook een belichtingshistogram laten zien. Dit is het histogram met de zwarte en witte berg. Je kunt hierop aflezen of de camera vindt dat je foto goed is belicht. Het histogram geeft nl. de lichtintensiteit aan.

Hoe werkt het?

Uiterst links geeft hij de donkere partijen aan in de foto, uiterst rechts de lichte partijen. In het midden de middentonen.
Hoe meer je histogram uitslaat naar links hoe donkerder de foto is of hoe meer donkere partijen de foto bevat. Hangt hij echt helemaal tegen het einde van het histogram aan dan is de foto onderbelicht. Hoe dikker en hoger die berg is, hoe meer onderbelicht de foto is.
Datzelfde geldt voor de rechter kant. Hoe meer het histogram uitslaat naar rechts, hoe meer lichte partijen er in de foto zitten. Zit hij echt tegen de zijkant aan, dan zijn er overbelichte delen in de foto. Ook hier geldt, hoe dikker die berg is, hoe meer er overbelichte delen zijn in de foto.

Het kan zijn dat aan een of beide kanten de berg niet de zijkant haalt. Dat betekend dat je aan die kant evt. nog ruimte hebt om wat onder te gaan belichten of juist over te belichten om de foto beter te krijgen. Dit hangt ook af wat je van de foto wilt. Het is niet zo dat het hele histogram over de hele breedte moet zijn. Hier zijn de meningen wel over verdeeld: sommige fotografen vinden dat er altijd een deel puur zwart in de foto moet zitten en een deel puur wit. Echter er is geen goed of een slecht histogram. Het histogram geeft de lichte en donkere delen aan in de foto, het is aan jou om de foto wel of niet goed belicht te vinden.

In sommige camera’s staan er verticale strepen evenredig verdeeld over het histogram. Tussen twee strepen zit één hele stop. Zo kun je dus zien hoeveel ruimte je nog hebt in je belichting voordat hij neigt naar onder- of overbelicht.

We willen liefst zien dat er een mooie berg op je histogram staan maar wanneer je een highkey foto maakt of een foto waar veel witte onderwerpen zijn, dan kun je bedenken dat de berg meer naar rechts zal uitslaan. Dat geldt ook voor een foto met veel donkere partijen of gemaakt in het donker. Dan zal hij meer naar links hellen.

Informatie van de foto

Is een deel van de foto overbelicht dan is in dat deel de informatie van de foto weg. Je kunt niets meer terughalen van je onderwerp. Bij een onderbelichte foto kan dit nog wel. Die informatie is nog aanwezig en in je nabewerkingsprogramma kun je de belichting zo aanpassen of werken met schaduw verwijderen dat je onderwerp uit het donkere deel herrijst. Waar je wel om moet letten is dat dit ruis en verkleuring met zich meebrengt. Hoe donkerende en grote het donkere vlak is, hoe meer ruis c.q. verkleuring je zal gaan zien.

Sommige camera’s laten ook in de foto zelf die delen zien die onder- of overbelicht zijn. Die delen gaan knipperen, clipping genoemd. Een beetje clipping is niet erg, dat kun je meestal nog wel herstellen maar zie je grote vlakken knipperen en zie je in je histogram een berg tegen één kant aan hangen, dan zul je de foto over moeten maken met een andere belichting.

Wanneer is een foto goed belicht?

Belangrijk is dat je een foto niet alleen beoordeeld op het histogram alleen maar samen met de foto. Het histogram geeft de belichting aan maar jij bepaald of die belichting naar wens is.
Het kan ook zijn dat je geen goed zicht hebt op de display van je camera door bijv. heel veel zon. Aan de hand van het histogram kun je nu zien hoe het zit met de belichting. Zijn er niet over- of onderbelichte delen waar je wat aan moet gaan doen.

Echter: je kan de intensiteit van de display aanpassen. Soms is dat handig omdat je dan de foto beter kan zien. Zet je het display echter lichter dan kun je foto niet meer goed beoordelen qua licht. Dan ben je dus meer afhankelijk van het histogram.