Focus stacken

Wat is focus stacking (FS)?

FS is het op elkaar leggen van foto’s waardoor je de scherptediepte van een foto vergroot. Kun je toch ook gewoon je diafragma verkleinen (hoger getal)? Ja dat kan maar toch is alles dan niet van voor naar achteren scherp. Of je pakt de achtergrond mee in je scherpte wat je net niet wilt. Door een aantal foto’s te nemen terwijl je je scherpstelafstand telkens een stukje verplaats en deze foto’s samenvoegt kun je van voor naar achteren een scherpe foto krijgen wat echt een wezenlijk anders effect geeft.

Wat heb je nodig voor FS?

  • Een onderwerp dat niet beweegt. Je foto’s moeten namelijk naadloos op elkaar gestapeld worden. Elk randje dat anders is, zie je.
  • Een stevig statief
  • Afstandsbediening/ zelfontspanner
  • Liveview, dat maakt het makkelijker maar hoeft niet
  • Photoshop

Hoe gaat FS in zijn werk?

Zet je camera op statief. Verbind de afstandsbediening en zet hem ook op 2 sec zodat de camera echt stilstaat bij het afdrukken.

Stel alles handmatig in dus op de M-stand. Kies een. f/8. Stel je belichting goed, houdt je ISO laag. Kies een witbalans en een beeldstijl. Zet je lens op handmatig scherpstellen en zet je stabilisator uit. De beweging die de stabilisator veroorzaakt zie je op de foto. Schiet in RAW. Zet je liveview aan als je dat hebt. Anders voorzichtig door de zoeker kijken en zorgen dat de camera niet verschuift.

Kies 1 scherpstelpunt en stel handmatig scherp. Zou fijn zijn als de lichtomstandigheden een beetje hetzelfde blijven maar dat kun je achteraf nog corrigeren. Fotograferen in RAW is dus een pre omdat je dan de meeste mogelijkheden hebt voor nabewerking. 

Maak nu divers opnames van je onderwerp en begin met het scherpstelpunt vooraan te leggen. Handmatig verleg je telkens het scherpstelpunt verder naar achteren. Zorg dat je essentiële onderdelen scherp hebt. Fotootje meer kan geen kwaad want alle onscherpte zie je als je straks de foto samenvoegt.

Stacken in landschap 

In het landschap kun je dit ook doen en dan moet je denkbeeldig elke keer bedenken waar je je scherpstelpunt neer legt. Je hebt niet echt houvast zoals bij een bloem bijv. Handigste is eerste foto heel dichtbij, volgende op 1/3, dan op 2/3 en achterin bij de horizon. Eventueel nog twee opnames daartussen.

De verwerking vanuit PS

Zet de foto’s op je computer. Je kunt ze nu inladen in PS.

  • Open PS en ga in de werkbalk naar Bestand       
  • Scripts
  • Bestanden laden naar stapel
  • Druk op bladeren, zoek je foto’s en selecteer deze en druk op ok

Alle foto’s worden nu ingeladen en staan in de rechterkolom*

Selecteer nu al deze lagen en ga naar 

  • Bewerken
  • Lagen automatisch overvloeien
  • Kies in het volgende scherm voor afbeeldingen stapelen

Dit kan even duren want hij maakt nu 1 laag van al die foto’s. 

  • Wanneer hij klaar zie je de samengestelde foto boven je lagen staan. Tevreden? Kies dan Laag in je werkbalk voor één laag maken. Wellicht moet je de randen even controleren op wazige randjes en de foto croppen.

Werk je vanuit LR naar PS

  • Importeer de foto’s. 
  • Selecteer ze allemaal en druk op je rechtermuisknop. 
  • Kies bewerken 
  • Kies openen als lagen in PS. Ga verder bij * hierboven

In het begin zul je wellicht wat onscherpe delen in de foto tegen komen. Dat betekent dus dat je dat deel niet hebt meegenomen in je scherpstelling. Laat dus in het begin je compositie staan zodat je het gelijk nog een keer kunt doen. Haal wel je foto’s van je kaartje af of maak een tussenopname zodat je weet welke reeks foto’s bij elkaar horen. Varieer met je diafragma want dat is in elke situatie weer anders. Gewoon oefenen en uitproberen. 

Bedenk dat elke lens zijn eigen bereik heeft van een bepaald f-getal en dat ook zoomen van invloed is daarop. Trial en error maar wel leuk om te doen. 

Succes en laat eens wat zien als het gelukt is.